ఝరి – 67 by S Sridevi

“వాళ్ళొస్తున్నారా- అని అడిగిందట సుమతి మా ముగ్గురిగురించి.
అందరం కలుద్దామనేకదా- అన్నాట్ట ప్రహ్లాద్.
ఎందుకురా? కలుసుకునేంత స్నేహాలు ఇంకా మిగిలివున్నాయా? చాలా పెద్దదైపోయింది గీత. స్వంతనిర్ణయాలు తీసుకోవడం, పెద్దాచిన్నా ఎవర్నీ లెక్కపెట్టకపోవడం నేర్చుకుంది. వాళ్ల పెళ్ళికంటే మామయ్య బాధపడతాడని అందరం నిలబడ్డాం. ఇంక చెల్లు- అందట.
ప్రహ్లాద్ ఎంతో నచ్చజెప్తే వప్పుకుందట రావడానికి. తను సరేననకపోతే సుధీర్ సుమంత్‍లుమాత్రం వస్తారా? రారు. తనమాట వేదం వాళ్ళింట్లో. తర్వాత తెలిసాయి ఆ విషయాలు. మేం వెళ్ళేసరికే వాళ్ళు వచ్చేసి వున్నారు. సుధీర్‍లో ప్రస్ఫుటంగా మార్పు. చాలా సన్నబడ్డాడు. ఇదివరకూ ట్రిమ్ముగా తయారయ్యేవాడు. బట్టలు నలగనిచ్చేవాడుకాదు. ఇప్పుడంత బట్టలవీ పట్టించుకున్నట్టు లేడు. మా పెళ్ళిసందర్భంగా వాళ్ళింట్లో కొన్ని గొడవలయ్యాయని తెలుసు, వాటి ప్రభావం అంత వుందని వూహించలేకపోయాను. మాకూ రాణాకీ మధ్య జరిగిన విషయం బైటికి రాలేదుగాబట్టి రాణానికూడా పిలిస్తే వాడూ వచ్చాడు. మేం వెళ్ళాక వసంత్‍‍తో కలిసి రవళి వచ్చింది. గమ్మత్తు చూడు. మాతో సుమతీవాళ్ళూ మాట్లాడరు. వాళ్ళతోటీ, రాణాతోటీ మేం మాట్లాడం. మాధవ్, సుమంత్ తటస్థం. ఒకప్పుడు నవ్వుల్తోటీ మాటల్తోటీ హోరెత్తిపోయే వాతావరణం అంతా పొడిపొడి నవ్వులూ, మొహమాటాలూ, అయోమయాలతో నిండిపోయింది. మాటలు నడుస్తున్నాయి. వారధులమీద సాగుతున్నాయి. వసంత్, ప్రహ్లాద్, రవళి ఆ వంతెనలు. మెనూమీదకూడా పెద్ద చర్చేం జరగలేదు. అందరం కామన్‍గా తినేవే ఆర్డర్ పెట్టేసింది సుమతి.
ప్రహ్లాద్ కెరీర్ ప్రాస్పెక్ట్స్, వసంత్ చదువు, మా వుద్యోగాలమీద చాలాసేపు నడిచాయి మాటలు. మాటల్లోని డొల్లతనం తెలుస్తోంది. సుధీర్ అసలు మాట్లాడట్లేదు. సుమతి వాడిని ఆనుకుని కూర్చుంది. వాళ్ళలో వాళ్ళు ఇద్దరే మధ్యమధ్యలో లోగొంతులో మాట్లాడుకుంటున్నారు. సుమంత్ మాటలు కలుపుతున్నాడుగానీ దృష్టంతా వాళ్ళిద్దరిమీదే వుంది.
డిన్నర్ వచ్చింది. ఆ వాసనలకి ఒక్కసారి నాకు కడుపులో తెర్లుకుపోయింది. చప్పుని లేచి వాష్‍బేసిన్‍దగ్గిరకి వెళ్ళాను. అసలెప్పుడూ గట్టిగా తుమ్మికూడా ఎరగని నాకు ప్రపంచం ఒక్కసారి తలకిందులైనట్టు కడుపులో తిప్పడం, కళ్ళు తిరగడం. అంతా గందరగోళం. వాసు కంగారుపడుతూ వచ్చి రెండుచెవులూ మూసాడు. తన సాయంతో వచ్చి టేబుల్‍కి దూరంగా కూర్చున్నాను. ఉండుండి తెరలా వస్తోంది కడుపులో తిప్పు. ఎప్పుడూ లేదిలాగ. ఉండలేకపోతున్నాను. అస్థిమితంగా వుంది.
వెళ్ళిపోదాం- అన్నాను అతనితో.
రవళి సలాడ్‍లోంచీ నిమ్మడిప్ప తీసి ఇచ్చింది రవళి వాసన చూడమని. ప్రహ్లాద్ మరో డిప్ప నీళ్ళలో పిండి ఉప్పువేసి కలుపుతున్నాడు. సుమతి తమాషా చూస్తున్నట్టు కూర్చుంది. సుధీర్ లేచి నా దగ్గిరకి వచ్చి చెయ్యి అందుకుని నాడి చూసి వెంటనే వదిలేసాడు. తన కళ్ళలో అదోలాంటి భావం.
కంగ్రాట్స్- అస్పష్టంగా అన్నాడు.
నాకు కొంచెం అయోమయం. అర్థమయ్యీ కానట్టుంది విషయం. అంతమంది పెళ్ళికానివాళ్ళమధ్య చాలా యిబ్బందిగా అనిపించింది. నాకూ వాసుకీ మాత్రమే సంబంధించిన రహస్యాలేవో అందరికీ తెలిసిపోయిన భావన. వాళ్ళందరికన్నా పెద్దరికం వచ్చికూడా చిన్నపిల్లలా వాళ్ళని కలవడానికి వచ్చానని అవమానం. నేలలోకి కృంగిపోతున్నట్టనిపించింది. ఆపైన ఏదో కనిపించని కాఠిన్యంకూడా అక్కడ పరుచుకున్నట్టు నా మనసుకి తెలుస్తోంది. ఒక్కమాట సుమతి ప్రేమగా, ఇదివరకట్లా అని వుంటే? సుధీర్ ఎప్పట్లా నవ్వి వుంటే? సుమంత్ ఏడిపించి వుంటే? నాకు అంతా సరిగా వున్నట్టనిపించేది.
మేం వెళ్తాంరా- అన్నాడు వాసు.
అలా ఎలా వెళ్తావురా? బిల్లు కట్టి కదులు- అన్నాడు వసంత్.
మీ యింటికొచ్చి బిల్లు వసూలుచేసుకుంటాను. ఈ పార్టీ నీదే- పకపక నవ్వాడు ప్రహ్లాద్. వాసు తనూ నవ్వుతూ తర్జనితో బెదిరించి నా చెయ్యిపట్టుకుని లేవదీసాడు. ఇద్దరం వచ్చేసాం.
బైక్‍మీద కూర్చోగలవా- అడిగాడు.
తలూపాను. బయల్దేరాము. అతని వెనక కూర్చున్నానన్నమాటేగానీ కళ్ళమ్మట నీళ్ళు కారిపోతున్నాయి. దు:ఖం ఆగట్లేదు. ఏమిటీ దు:ఖం? ఎందుకు ఈ బాధ? నేను ఎవరిని బాధపెట్టానని ఇంత దు:ఖం నాకు కోరుకోని బహుమతిగా వస్తోంది? నేను ఏడుస్తున్నట్టు వాసు గ్రహించాడు. ఒక పక్కకి తీసుకుని ఆపాడు.
దేనికి ఏడుస్తున్నావే- అడిగాడు.
తెలీదు- అన్నాను.
నాకు రాలేదేం, ఏడుపు- అడిగాడు.
నువ్వూ, నేనూ ఒకటేనా- అడగబోయి ఆగాను. ఇద్దరం ఒకటే. వేరువేరు కాదు.
పుట్టుకతో కొన్ని లక్షణాలు తెచ్చుకుని వస్తాడు మనిషి. అవి అతను పెరిగిన వాతావరణంతోటీ, అతను ఎదుర్కొనే పరిస్థితులతోటీ సంయోగం చెంది ప్రవర్తన అనే బ్రహ్మపదార్ధం ఏర్పడుతుంది. అందులో మామూలప్పుడు పైకి కనిపించేదే కాక అనుకోని సంఘటనలు జరిగినప్పుడు అప్రమేయంగా బైటపడే స్పందనలుకూడా వుంటాయి. వాటిని అదుపులో వుంచుకోవలసిన బాధ్యత వాళ్లదే. నీది కాదు. నువ్వెందుకు బాధపడుతున్నావు? ఇలా బాధపడకుండా వుండటం ఒక్కటే నీచేతుల్లోనే వుంది. వాళ్ళని సరిదిద్దడం కాదు. గీతూ! వాళ్ళు నలుగురినీ నేను లెక్కలోంచీ తీసేసాను. నువ్వూ నేనూ కాక ఇంక మిగిలినవాళ్ళు ఐదుగురు. వీళ్లలో ఎందరు ఎంతదాకా మనతో కలిసి నడుస్తారో చూద్దాం- అన్నాడు. అప్పటిదాకా మనసులో వున్న అస్పష్టమైన దు:ఖానికి సరైన రూపం అది.
నువ్వేదైనా తప్పు చేస్తే, దాన్ని సరిదిద్దుకోలేకపోతే అప్పుడు రావాలి కన్నీళ్ళు. అంతేగానీ వేరేవాళ్ళ ప్రవర్తనకి కాదు. దాన్ని అదుపుచెయ్యడం నీచేతుల్లో వుండదు. ఇప్పటిదాకా స్నేహితుల్లా వున్నాం. ఇకపై చుట్టాల్లా వుంటాం. అంతే. అదైనా ఎందుకంటే విడిపోయి దూరాలు జరిగే పరిస్థితులు మనకి లేవు. అర్థమైందా – అన్నాడు. తలూపాను.
ఇలా ఎప్పటికప్పుడు నేన్నీకు ప్రైవేట్లు చెప్తూ వుండాలా? నీ బుర్రకూడా కొంచెం వుపయోగించమ్మా! దాన్ని ఫ్రిజిలోనో, హేండ్‍బేగులోనో దాచుకుని తిరక్కు- అన్నాడు.
ఇద్దరం ఇంటికి వచ్చాము. మళ్ళీ అందర్నీ కలవడం సుమతి పెళ్ళిలో” అంది గీత.
“ఔను. నీ శ్రీమంతం మరీ పెద్దవాళ్ళ ఫంక్షన్ కావడంతో మమ్మల్ని దూరంగా వుంచారు” అని కళ్ళెగరేసి నవ్వింది మహతి. “గీత బ్రహ్మరాక్షసైపోయిందని వసంత్‍వాళ్ళంతా ఒకటే చెప్పుకున్నారు” అంది.
“నా పెళ్ళిలో కూడా అన్నారు. అసలీ బ్రహ్మరాక్షసులవ్వడం ఏమిటే? అందరూ కలిసి నన్నలా చేసేసారేమిటి?” అడిగింది గీత.
“ఎంత బెదిరించినా చెప్పలేదు. బోయ్స్ సీక్రెటట అది” అంది మహతి.
“చాలాసేపైంది. పనీపాటా లేనట్టు కూర్చున్నాం. అమ్మావాళ్ళూ కంగారుపడుతుంటారు, ఏమైపోయామోనని” లేవబోయింది గీత.
అనుకున్నంతా అయిందనుకుంది మహతి. “కూర్చోవే. తొందరేమీ లేదు. ఎక్కడికీ వెళ్ళిపోయామని అనుకోరు” చెయ్యిపట్టి ఆపింది మహతి. “నీ పెళ్ళి అందరికీ మేల్కొలుపులా అయింది. ఆడపిల్లల పెళ్ళిళ్ళు చెయ్యాలని యుద్ధప్రాతిపదికన అందరూ నడుం బిగించారు. మా చదువులూ వుద్యోగాలూ అన్నీ పక్కని పడిపోయాయి ఈ వుద్యమంలో” అని నవ్వింది. మళ్ళీ ఆ ధ్యాసలో పడింది గీత. ఆమె మనసు, సంకల్పం బలంగా లేవు. ఏదో తోసుకొస్తున్నట్టు, ఎందులోంచో పారిపోయి దూరంగా వెళ్ళిపోవాలన్నట్టు వున్నాయి. చెప్పమనే అందరూ అడుగుతున్నారు. ఏం వుందని చెప్పడానికి, అంతా తెరిచిపట్టుకున్నట్టే కనిపిస్తుంటే? కళ్లలో నీళ్ళు నిలిచాయి. తుడుచుకుంది.
ఆమె అలా కళ్ళనీళ్ళు పెట్టుకుంటే చూడటం దుర్భరంగా అనిపించింది మహతికి. ఏం జరిగిందో, తనని బాధపెట్టిన విషయాలేంటో సూటిగా ఎందుకు చెప్పలేకపోతోంది గీత? ఈవేళ రోజంతా ఇక్కడే గడిచినాసరే, బుజ్జగించి రాబట్టాలి విషయం అనుకుంది.
“సుమతి పెళ్ళి చాలా పెద్దమలుపు తిప్పింది నా ఆలోచనలని. జీవితానికి ఒక గమ్యంకూడా కనిపించింది. ఎదుటివాళ్ళనుంచి ఏవో కోరుకుంటాం. వాళ్ళు మనకి నచ్చినట్టు వుండాలనీ, మనం ఆశించినది యివ్వాలనీ అనుకుంటాం. ఇవ్వనప్పుడు కలిగే ఆశాభంగంతోపాటు, కోపం, ప్రేమ, ద్వేషం ఇవన్నీ మనసుని కాసేపు డోలాయమానంగా చేస్తాయిగానీ మనసులో పాతుకుపోయి వున్న ప్రేమనో, ద్వేషాన్నో, విజ్ఞతనో సమూలంగా పెకిలించలేవు. అది నాకేకాదు, అందరికీ వర్తిస్తుంది. పెళ్ళివార్త నాకు చాలా సంతోషాన్నిచ్చింది. లోలోపల్నుంచి వుత్సాహం తన్నుకు వచ్చింది.
వీళ్ళ చదువులకి అత్తావాళ్ళూ బాగా అప్పులు చేసారట. బేంకులోన్లు కూడా తీసుకున్నారట. తనింక పైకి చదవననీ, సుమతి పెళ్ళి చేసెయ్యమనీ గట్టిగా దెబ్బలాట వేసుకున్నాడట సుధీర్. సంబంధం మంచిదని వీళ్ళూ వప్పుకున్నారు. ఇల్లు అమ్మేసారు. మహీ! మా నాన్న ఏం చెయ్యాలని అత్త అనుకున్నదో అది వాళ్ళకే జరిగింది. ఇల్లు అమ్మినాకూడా పెళ్ళిలో కాస్త పొదుపు పాటించాల్సిన పరిస్థితి. ఖర్చులు చూసి పెట్టుకోవాలి. మామయ్య రిటైర్‍మెంటుకి వున్నారు. మగపిల్లలు సెటిలవ్వలేదు. డబ్బుసాయం చెయ్యమని ఎవరినీ అడగలేరు. ఇప్పటిదాకా పైన వున్న వాళ్ళ చెయ్యి కిందకి ఔతుందని పరువుతక్కువ. రవిబాబాయ్‍ద్వారా ఈ విషయాలు తెలిసాయి. నాన్నతో వచ్చిన బేధభావంవల్ల ఆయనతో నేరుగా ఇవన్నీ మాట్లాడలేకపోతున్నారు.
అందరం తలోచెయ్యీ వేసి నిలబడాలి. దుబారాలవ్వకుండా పెళ్ళి పకడ్బందీగా జరిపి వాళ్లని వడ్డుని పడెయ్యాలి. బావ చాలా దిగులుపడుతున్నారు. ఆయన్నలా చూస్తుంటే బాధేస్తోంది- అన్నాడు బాబాయ్.
ప్లానింగ్ అనేది నేను నాన్నదగ్గిర నేర్చుకున్నాను. నాన్నకి త్రిమూర్తులుగారు నేర్పారు. పెళ్ళికి తతంగాలేం వుంటాయో, తప్పనిసరి ఖర్చులు, సరదాకోసం పెట్టేవి, ఆర్భాటంకోసం పెట్టేవి, అన్నీ అడిగి తెలుసుకున్నాను. కొన్ని వస్తువులని సాంప్రదాయంపేరిట పాతవే వాడచ్చు. పెళ్ళిపీటలు ఇల్లిల్లూ తిరుగుతాయి. మాదగ్గిర్నుంచీ ఎంతమంది అడిగితీసుకున్నారో! తర్వాతకూడా ఒక్కసారి వాడి పక్కని పెట్టేసేవి చాలా వుంటాయి. వ్రతంపీట, వంటపాత్రలు, వుయ్యాలతొట్టి, చేద, ఇంకా చాలా.
మీరంతా కలిసి పందొమ్మిదిమంది. ఇకమీదట వరసగా అన్నీ పెళ్ళిళ్ళే. ఒక ట్రంకుపెట్టె పెట్టి, అందరిళ్ళలోనూ ఎక్కువైన వస్తువులు అందులో వుంచి దాన్ని తిప్పుకుంటే సరిపోతుంది. పెళ్లనగానే హడావిడికి అదనంగా కొనేస్తాం. అనవసరమైన, ఎవరికీ వుపయోగపడని ఖర్చు ఎందుకు చెయ్యాలి? మిగిలిపోయినవన్నీ అందులో పెట్టి దాస్తే మళ్ళీసారికి వాడుకోవచ్చు. ఆడపిల్లకి పెళ్ళిచేసి పంపాక అక్కడితో అవదు. పురుళ్ళు, బారసాలలు ఎన్నని? ఊపిరి పీల్చుకోవడానికి వుండదు. మగపిల్లలకి వుండే ఖర్చులు వాళ్ళకీ వుంటాయి అందరూ లక్ష్మిలా మాకేదీ అక్కర్లేదని మడికట్టుకుని వుండరు. – అన్నారు నాన్న.
పెళ్ళిపీటలు, జాకెట్టుముక్కలు, పెట్టుబడి చీరలు, కలశం చెంబులు, వక్కలు అంటూ దాచిపెట్టేందుకు చాలా పెద్దలిస్టే చెప్పారు. అత్తల పెళ్ళిళ్ళప్పుడు అలానే చెసేవారట.
పెళ్లిపెట్టె బాధ్యత మాయింటిమీద పెట్టారు. ఒక గది అందుకు కేటాయించాం. అవసరంలేని యిన్ని సామాన్లు ఇల్లంతా నింపుకుంటున్నామా అనిపించింది అందులో చేరిన వస్తువులు చూస్తుంటే. అప్పటికి యింకా మనిళ్ళలో వంటబ్రాహ్మలని పెట్టి వండించుకోవడమే. పాత్రసామాన్లుకూడా చేరాయి. ఆఫీసులో పనివిభజన ఎలా చేస్తారో అలా పెళ్ళిపనులన్నీ చిన్నచిన్నవిగా విడగొట్టి ఎవరెవరు ఏది చెయ్యాలో విఘ్నేశ్వరబియ్యం కట్టినప్పట్నుంచీ చెయ్యాల్సినవన్నీ రాసి బాబాయ్‍కి యిచ్చాను.
మీ నాన్నని మించిపోయావే. నిన్ను ముందుపెట్టుకుంటే వెనక్కి చూడాల్సిన అవసరం వుండదు- అన్నాడాయన” అంది గీత.
“నిజమే! ఇంట్లో ఏ శుభకార్యం వచ్చినా, నీ పేరే జపం చేసేవాళ్ళు అందరూ. గీతకి చెప్పేస్తే చూసుకుంటుందనేది కొన్నేళ్ళపాటు వూతపదమైపోయింది” అంది మహతి.
“ఎక్కడా మర్యాదలోపం చెయ్యలేదు. అందరిళ్లకీ వెళ్ళి పేరుపేరునా పిలిచారు అత్తా, మామయ్యా! రెండురోజులకి పెళ్ళిమంటపం మాట్లాడారు. సుమతిని పెళ్ళికూతుర్ని చేయడానికి అందరూ ముందురోజు రాత్రే అక్కడికి వెళ్ళిపోయారు. నాకు సదుపాయంగా వుండదని నన్నూ వాసునీ తెల్లారి రమ్మన్నారు. వెళ్ళాముగానీ నాకు ఒకటే నిద్ర. ఆగటం లేదు. ఎవరి హడావిడిలో వాళ్ళున్నారు. నెమ్మదిగా లేచి, ఆడపెళ్ళివాళ్ళ గదుల్లో ఒకదాన్లోకి వెళ్ళి అక్కడ జంపఖానా వుంటే పడుక్కున్నాను. ఎంతసేపు అలా నిద్రపోయానో తెలీదు” ఆగింది గీత.